Stakeholder engagement

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet mogelijk zonder het betrekken van stakeholders. De vraag is hoe je je stakeholders betrekt. Volgens de richtlijnen van de ISO 26000 doe je dit middels een stakeholderdialoog. Helaas is dialoog een containerbegrip geworden. Er is namelijk een groot verschil tussen een dialoog en de vorm die de ISO 26000 beschrijft. Dat is namelijk helemaal geen dialoog. Ik zal toelichten wat de ISO 26000 beschrijft en wat een dialoog dan wel  is. Want wat voorop staat is dat het zeer waardevol is om een dialoog met stakeholders te voeren.

“Dialoog” volgens ISO 26000

In de ISO 26000, de internationale richtlijn voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, staat het volgende over het betrekken van stakeholders: ‘een activiteit ondernomen om mogelijkheden voor dialoog te scheppen tussen een organisatie  en een of meer van haar stakeholders, met het doel om een kennisbasis te creëren voor besluiten van de organisatie.’ Het is de verwachting dat een dialoog stakeholders in staat stelt om hun standpunten te laten horen en hun belangen kenbaar te kunnen maken aan de organisatie. De ISO 26000 maakt niet duidelijk wat die dialoog dan inhoudt. Ze verwijst hiervoor naar de ILO (International Labour Organization). Wat verstaat de ILO onder een dialoog?

De ILO is een internationale vakbond. Deze staat in een lange traditie van onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers, en dient onder andere om de belangen van werknemers kenbaar te maken. Zij noemt haar onderhandelingsmethode ‘dialoog’. Met deze onderhandelingstechniek wil zij bouwen aan consensus en democratische betrokkenheid tussen stakeholders over de hele wereld. Het is een onderhandelingstechniek gericht op compromissen tussen werkgevers en werknemers. Maar is deze onderhandelingstechniek ook een dialoog?

De ILO gebruikt de dialoog als container begrip. Het omvat de volgende technieken: onderhandeling, consultatie en uitwisseling van informatie.  Dit is vergelijkbaar met de technieken die ISO 26000 noemt, namelijk een gestructureerd informatie- en consultatieprocedure, collectieve onderhandelingen en internetfora. Geen van deze technieken horen thuis bij de dialoog (zie bijgevoegd model Stakeholder Engagement). Dus zowel de ILO als de ISO 26000 spreken over ‘stakeholderdialoog’ maar in de praktijk heeft dit weinig met een echte dialoog te maken. Wat is de dialoog dan wel?

Wat is een dialoog?

De dialoog is een gespreksvorm, die mensen in staat stelt om hun gedachten met elkaar uit te wisselen. Nu zijn er meerdere gespreksvormen die dit doel dienen. Het onderscheidende aan de dialoog is een houding van onderzoekend niet-weten. Tijdens een dialoog onderzoeken mensen wat achterliggende principes zijn. Het schept helderheid en biedt inzicht over welke standpunten in een bepaalde kwestie van belang zijn. Een dialoog kan tot consensus leiden, maar dat hoeft niet. Als blijkt dat de gesprekspartners er verschillende opvattingen op na houden, dan kunnen deze blijven bestaan. Wat maakt de dialoog tot een waardevolle gespreksvorm voor MVO?

Een dialoog draagt bij aan duurzame ontwikkeling, omdat er tijdens de dialoog inzichten kunnen ontstaan die er eerder nog niet waren. En met name deze vernieuwende inzichten zijn het hart van sociale innovatie. 

Dan toch een stakeholderdialoog?

Een bedrijf dat zich houdt aan de principes van ISO 26000 of de MVO-prestatieladder kan dat doen zonder echt in dialoog te gaan met hun stakeholders. Informatie-overdracht, een consultatieronde of het debat volstaan. Bedrijven noemen dit graag een dialoog. Dialoog is hip, doet het goed in de media. Maar als het niets meer is dan een verkapte vorm van informatie vergaring, dan is ‘stakeholderdialoog’ slechts een leuke PR stunt. Dat is een kwalijke zaak voor al die stakeholders, die denken dat ze echt in gesprek zijn met een organisatie. En het is jammer voor organisaties, die denken dat ze in dialoog zijn, maar dit feitelijk niet doen. Een belangrijke belofte van stakeholderdialoog, het ontstaan van innovatieve veranderingen, zal niet uitkomen. Welke vorm dient een gesprek te hebben, wil er wel sprake zijn van een stakeholderdialoog?

Vorm	Doel	Wanneer
Structureel proces of reeks van regelmatig gehouden interactieve gesprekken. Met basis van wederzijds vertrouwen. Partijen bepalen gezamenlijk de agenda, spelregels en procesverloop.	Samenwerking in probleemanalyse en inventarisaties met stakeholders. Zoeken naar verregaande samenwerking in implementatie van gezamenlijke vastgesteld beleid en verder ontwikkeling van strategie.	Bij complexe vraagstukken. Bij delen van verantwoordelijkheden bij het oplossen van lastige kwestie. Bij gedeeld eigenaarschap van het dialoogonderwerp.

Waar het in een dialoog om draait is dat u in staat ben om mensen uit uw omgeving bij uw organisatie te betrekken. Niet alleen omdat u daar wijzer van wordt, maar omdat u op deze wijze bijdraagt aan een duurzame ontwikkeling. Met een dialoog kunt u uw stakeholders hecht bij uw organisatie betrekken. De dialoog draagt bij aan engagement tussen mensen, wiens samenwerking en creativiteit noodzakelijk is voor het duurzaam samenleven met organisaties.

Wilt u meer weten over de stakeholdersdialoog, neem dan contact op met onze adviseur Saskia van der Werff of vul onderstaand formulier in:

Naam(vereist)

Email(vereist)

Vraag, opmerking(vereist)

Verstuur

Δ

Bronnen: Delnoij (ed) ‘Het Socratische gesprek‘; Van der Geer ‘Meer dan praten‘; Mulder/Kaptein “Strategische stakeholderdialoog“

Advertentie

Over Jolien van der Werff

"ik zie het leven als een grote ontdekkingstocht"

Bekijk alle berichten van Jolien van der Werff →